سدیم هگزا متا فسفات با فرمول شیمیایی Na۶P۶O۱۸ شناختهشده است؛ شکل ظاهری این ترکیب بهصورت بلورها سفید میباشد. این ترکیب بیبو بوده و در آب حلشده ولی در حلالهای آلی قابل حل نیست.این ترکیب جاذب رطوبت هوا بوده و آن را با نامهای دیگر کالبون، گلسی سدیم، متا فسفریک اسید ، نمک هگزا سدیم و سدیم پلی فسفات نیز میشناسند.
به طور کلی این ترکیب در صنایع مختلف، کاربرد وسیعی دارد؛ برای مثال از این ماده در صنعت تصفیهی آب، نساجی، صنعت پتروشیمی، صنعت دباغی، متالوژی و ساختوساز و همچنین در صنایع غذایی استفاده میشود.
کاتیونهای دو یا سه ظرفیتی مثل سدیم هگزا متا فسفات در محلولهای آبی به منظور تسهیل انعقاد ذرات نامحلول سوسپانسیون به خصوص ذرات کلوئیدی مثل رس که بار منفی دارند کاربرد دارند به همین دلیل از این ماده برای تصفیهی آب استفاده میشود.
این ترکیب در میادین نفتی کاربرد زیادی دارند و در عکاسی نیز از آن برای جلوگیری از ایجاد لکه در فیلم و عکس استفاده میکنند.
خواص فیزیکی و شیمیایی سدیم هگزا متا فسفات
- نام ترکیب: سدیم هگزا متا فسفات
- نام های متداول: هگزا سدیم متافسفات – متافسفریک اسید – نمک هگزا سدیم
- فرمول مولکولی: Na6P6O18
- جرم مولی: ۶۱۱٫۷۷۰۴ گرم بر مول
- ویژگی ظاهری: کریستال های سفید رنگ جامد – بدون بو
- دانسیته: ۲٫۴۸۴ گرم بر سانتی متر مکعب
- نقطه ذوب: ۶۲۸ درجه سانتی گراد
- نقطه جوش: ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد
- محلول در آب
- غیر قابل حل در حلال های آلی
کاربردهای سدیم هگزا متا فسفات
- کاربرد به عنوان مواد افزودنی در صنایع غذایی ( افزودن این ترکیب به مواد غذایی موجب حفظ رنگ، طعم و مزه بهتر در خوراکی ها می شود)
- کاربرد به عنوان نرم کننده آب برای تولید مواد شوینده
- تنظیم کننده میزان PH محلول تا اندازه ۸ – ۵/۸
- به عنوان یک ماده تعلیق کننده ذرات معلق ( از این خاصیت برای محلول های سوسپانسیون و کلوئید در صنایع مختلف استفاده می شود. در صنایع تولید کاشی و سرامیک، زمانی که حذف ذرات معلق از مخلوط لازم باشد از هگزامتافسفات سدیم برای جذب این ذرات استفاده می شود)
- کاربرد به عنوان ماده فعال کننده خمیر دندان
- افزودنی و امولسیون کننده – امولسیفایر – صنایع غذایی (از این خاصیت در تولید انواع ژله، شربت و بستنی، دسر های منجمد، تولید نوشیدنی ها، لبنیات بسته بندی شده، فراورده های گوشتی و غیره استفاده می شود)
- ماده افزودنی به مواد اولیه صنایع دارویی
- کاربرد برای حذف یون های مس و روی در صنعت تصفیه آب
- تشکیل کمپلکس برای حذف مواد مزاحم در آب
- استفاده به عنوان بازدارنده ایجاد رسوب در سیستم های اسمز معکوس
نکات ایمنی
تماس با چشم:
در صورت داشتن لنز، آن را از چشم خارج کرده، بلافاصله چشم را حداقل 15 دقیقه آب سرد شسته شود و به پزشک مراجعه شود.
تماس پوستی:
پوست آلوده شده را با آب سرد و صابون شسته شود. پوست تحریک شده را با نرم کننده پوشانده شود . در صورت سوزش و التهاب فورا به پزشک مراجعه شود.
استنشاق:
در صورت استنشاق،فرد به هوای آزاد منتقل شود. اگر تنفس برای وی دشوار بود از دستگاه اکسیژن استفاده شود و اگر نتوانست تنفس کند تنفس مصنوعی انجام گیرد. و به پزشک مراجعه شود.
گوارشی:
فرد مسموم شده مجبور به استفراغ نشود مگر توسط پرسنل پزشکی . فرد اگر مقدار زیادی از این مواد بلعیده باشد، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. لباسهای تنگ مانند یقه ، کراوات، کمربند یا کمربند را از تن وی درآورده شود.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.