تعریف سلولز

سلولز یک پلیمر خطی با واحد سازنده کلوگوپیرانوز است که دارای خواص زیست تخریب پذیری، غیر سمی، قابل بازیافت، آبدوست و ایمن و… است.

کاربرد سلولز

سلولز در صنایع مختلف از جمله چوب و کاغذ، صنایع غذایی، نساجی، الکتریکی، دارویی و بهداشتی و… کاربرد دارد. یکی از کاربرد های وسیع سلولز و مشتقات آن در دارو سازی و لوازم آرایشی و بهداشتی است.

مشتفات مهم سلولز

میکرو کریستال سلولز بیشترین کاربرد در داروسازی را دارد، سلولز اتر و سلولز استر دو تا از مشتقات مهم سلولز در صنایع دارو سازی هستند که می توان به مواردی همچون هیدروکسی پروپیل متیل سلولز، هیدروکسی پروپیل سلولز، هیدروکسی اتیل سلولز، سلولز استات فتالات، اتیل سلولز، متیل سلولز، کربوکسی متیل سلولز (CMC) و… اشاره کرد.

سلولز و مشتقات آن در فرمولاسیون داروها، در تهیه روکش های قرص ها و کپسول ها، ماتریس های انحلال پذیر، حاملان دارویی هدف دار، میکرو کپسوله کردن ذرات دارویی، کنترل رهایش دارو، سیستم های انتقال داروی اسمرنی، به عنوان چسب زیستی و اتصال دهنده، افزایش تراکم پذیری، در دارو های مایع به عنوان تثبیت کننده و… دارای کاربرد های بسیار وسیعی می باشد.

بنابراین امروزه سلولز یکی از پلیمر های پرکاربرد در صنعت دارو سازی می باشد که تحقیقات فراوانی بر روی کاربرد های جدید و مشتقات جدید در حال انجام است.

عوامل زیادی بر بالا و پایین رفتن قیمت سی ام سی تاثیر دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم.

1- درجه خلوص سی ام سی

درجه خلوص یکی از پارامتر های موثر در تعیین قیمت سی ام سی است. به طور کلی در  سی ام سی خوراکی به دلیل اهمیت و حساسیت بیشتر درجه خلوص بین 99 تا 99.5 درصد (بسته به استاندارد های متفاوت) و در سی ام سی صنعتی بسته به نوع و حساسیت آن صنعت معمولا بین 30 تا 99 درصد می باشد.

در سی ام سی باکیفیت، ناخالصی موجود فقط نمک سدیم هیدروکسید است که در واکنش جانبی به وجود آمده، این نمک می تواند در فرآیند خالص سازی از سی ام سی جداسازی شده و خلوص آن را بالا ببرد.

2- ویسکوزیته سی ام سی

ویسکوزیته یا همان گرانروی سی ام سی ها با هم متفاوت است و هرچه این ویسکوزیته بالاتر برود فرایند آن مشکل تر بوده و قیمت سی ام سی افزایش پیدا می کند. بازه ویسکوزیته در سی ام سی ها معمولا مابین 700cp تا 4000cp می باشد.

3- برند سی ام سی

تقریبا در هر صنعتی یکسری از شرکت ها شناخته تر شده می باشند و از تقاضای بالاتری برخوردار هستند که همین امر باعث افزایش قیمت این برند ها می گردد. در این صنعت هم برند های شناخته شده تری همچون شاندونگ چین، سانتسو ژاپن و کمفیکس ترکیه از محبوبیت بیشتری بین مشتریان برخوردار هستند.

4- گرید سی ام سی

به طور کلی کربوکسی متیل سلولز در دو گرید سی ام سی خوراکی و سی ام سی صنعتی تولید می شود. و از آنجا که حساسیت و پیچیدگی در صنعت خوراکی از اهمیت بالاتری برخوردار است لذا قیمت سی ام سی خوراکی به مراتب از سی ام سی صنعتی بالا تر است.

5- درجه استخلاف

درجه استخلاف یک مشتق سلولزی عبارتست از میانگین تعداد گروه های هیدروکسیل واکنش داده به یک واحد گلوکز بی آب یا به عبارتی دیگر تعداد مکان های جانشین شده در یک واحد گلوکز بی آب توسط یک ترکیب جانشین شونده, درجه استخلاف یک پلیمر اصلاح شده گفته می شود. هر واحد گلوکز بی آب دارای سه گروه هیدروکسیل بوده بنابراین بیشترین درجه استخلاف 3 خواهد بود. خواص شیمیایی و فیزیکی یک مشتق سلولزی بستگی فراوانی به درجه استخلاف آن ترکیب دارد.

6- میزان مقاومت در برابر شرایط اسیدی

7- کیفیت بسته بندی

معمولا از کیسه های کامپوزیتی برای بسته بندی استفاده می شود چون هم ارزان تر بوده و هم از مقاومت خوبی برخوردار است اما در بعضی موارد هم برای شکیل تر بودن بسته بندی از کیسه های کاغذی استفاده می شود که پر هزینه تر است، در مواردی هم برای افزایش مقاومت کیسه یک لایه آلمینیومی داخل آن کار می شود که باعث افزایش قیمت بسته بندی می گردد.

8- طول زنجیر پلیمری

9- نوع مواد اولیه به کار رفته (مخصوص سلولز)

10- تاریخ مصرف سی ام سی

لازم به ذکر است به منظور افزایش طول عمر سی ام سی ها نیاز است تا رطوبت به آن نرسد، زیر نور آفتاب نباشد و حتی الامکان در معرض اکسیژن (هوا) قرار نگیرد.

دلایل استفاده از سی ام سی در شیره انگور

میوه انگور با داشتن عملکرد بالا و عمر نگهداری کوتاه، دارای ضایعات فراوان پس از برداشت می باشد. به منظور استفاده بهینه از ویژگی های ارزشمند انگور، ایجاد تعادل در بازار و همچنین افزایش ارزش افزوده به نظر می رسد بهبود روش های فرآوری تولید محصول جدید و کاهش ضایعات ضرورت دارد. این مقوله با هدف تولید شیره انگور نیمه جامد با قابلیت مالش پذیری زیاد و ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و حسی مناسب اجرا شده است.

مواد استفاده شده در آزمایش

پژوهش های زیادی در زمینه استفاده از ترکیبات هیدروکلوئیدی برای ایجاد قوام و سفتی بافت در محصولات مختلف انجام شده است که در این پژوهش از دو نوع شیره انگور از مناطق کاشمر و قوچان در استان خراسان، استفاده گردید. هیدرو کلوئید های کربوکسی متیل سلولز با مقادیر (0.5 و 1 درصد)، پکتین (1 و 2 درصد) و گوار (1 و 2 درصد) و مخلوط آن ها با مقادیر مختلف به عنوان ترکیبات قوام دهنده استفاده شدند.

نتیجه گیری

نتایج به دست آمده نشان داد از نظر ویژگی های جسی و بافتی، هیدروکلوئید گوار به علت عدم ایجاد قوام و انسجام لازم در نمونه و طعم نامطلوب، مورد پسند ارزیابی ها قرار نگرفت و در بیت مقادیر مختلف گوار، نمونه حاوی 2 درصد گوار، کمترین امتیاز را کسب کرد. نمونه های حاوی کربوکسی متیل سلولز، قوام و قابلیت پخش شوندگی مناسب داشته و ارزیابی ها، نمونه حاوی 0.5 درصد کربوکسی متیل سلولز را تایید کردند.

در بین دو نوع شیره انگور، شیره انگور کاشمر به دلیل استفاده از انگور عسکری، بریکس بالاتر و طعم مطلوب موجب تولید محصول نهایی بهتری گردید و امتیاز بالاتر را به خود اختصاص داد.

موارد مصرف گرید های متفاوت سی ام سی با ویسکوزیته های مخلتف را چطور متوجه بشیم؟

فقط کافیست شما نیاز های خود را با ویژگی های سی ام سی ارتباط دهید و گرید مناسب جهت مصرف مورد نیاز خود را انتخاب کنید. برای راهنمایی بیشتر ویژگی های خاصی که در صنایع مختلف برای استفاده از این محصول در نظر گرفته می شود را به اختصار توضیح می دهیم.

صنایع خوراکی

ویژگی های کاربردی این گرید؛ غلظت دهندگی، امولسیون کننده، نگهدارنده و جذب کننده آب، نگهدارنده و تثبیت کننده، عامل حفظ شکل و ظاهر (رئولوژی) می باشد که با داشتن این ویژگی ها می تواند به جای ژلاتین و مواد دیگر استفاده شود

البته نه تنها از لحاظ اقتصادی به صرفه است بلکه باعث حفظ طعم واقعی و تازگی غذا نیز می شود، مدت زمان قابل مصرف بودن ماده غذایی را بالا می برد و یکی از ضروری ترین افزودنی های خوراکی محصوب می شود.

سی ام سی خوراکی هم اکنون بهه طور گسترده ای در بستنی با کیفیت بالا جهت مقاومت در برابر ذوب شدن، در تولید انواع شیرینی، بیسکویت و کیک، کلوچه، آب نبات، انواع آبمیوه و نوشیدنی، محصولات لبنی و گوشتی، غذاهای منجمد، ماکارانی فوری، کنسروها و کمپوت های میوه استفاده می گردد.

همچنین سی ام سی (cmc) می تواند برای پایدار کردن و محافظت از پروتئین ها به ویژه پروتئین سبوس مصرف شود.

برند های سی ام سی خوراکی زیاد بوده ک ه در این بین سه برندی که در کشور بیش از سایرین مورد استقبال قرار گرفته است به شرح زیر می باشد:

• سی ام سی خوراکی برند سانتسو محصول کشور ژاپن
• سی ام سی خوراکی برند شاندونگ محصول کشور چین
• سی ام سی خوراکی برند سانروز محصول کشور ژاپن
• سی ام سی خوراکی برند فوتکم محصول کشور آلمان

صنعت دارویی و آرایشی بهداشتی

تعلیق ساز ذرات، ابقا رنگ، محافظ پوست، پراکندگی یکدست، زداینده چرک و لکه، غلظت بخش و تثبیت کننده، روان ساز، یکدست کننده، کرم های دست، شامپوها، خمیر ریش تراش مایع، این مواد همچنین در تولید خمیردندان به دلیل مزه و طعم و جلا دهنده بودن آن استفاده می شو همچنین به دلیل آب دوستی و عمل متورم کردن کاربرد وسیعی در قرص های دارویی دارد.

صنعت نساجی

هماهنگ کننده تار و پود، نگهدارنده و جذب کننده آب، غلظت دهنده در خمیر های چاپ و مواد اولیه دز فرایندهای مختلف تکمیل، چسب مناسب برای الیاف و تشکیل دهنده لایه، عامل استحکام و هماهنگی به جای گرین (دانه)، هماهنگ کننده تار و پود و مقاوم کننده در برابر فرسودگی، پارچه هایی که با الیاف و غنی و کتان هستند را از لحاظ وزنی سبک می کند و مانع از بین رفتن و فساد آن می شود.

سی ام سی به عنوان ماده اولیه در خلال فرایند چاپ، مخصوصا بر روی پارچه های ابریشمی به کار می رود و در آهار زنی نخ های مصنوعی نیز کاربرد دارد.

رنگ و رزین

بدون شک پرکاربرد ترین مورد استفاده از سی ام سی در این صنعت می باشد. سی ام سی (cmc) به عنوان کنترل ویسکوزیته در رنگ های امولسیون قابل استفاده است و نیز در حرکت قلم مو، اثر مطلوبی دارد. در رنگ های محلول به عنوان ماده ای برای پر کردن منافذ در سطوح منفذدار سطح دیوار گچی و غیره قبا از استعمال رنگ و روغن به کار می رود.

این ماده عامل حجم دهنده خوبی برای مواد پرکننده می باشد، نگهدارنده و جذب کننده آب بوده، تشکیل دهنده لایه، تعلیق ساز ذرات، نگهدارنده رنگ، غلظت دهنده، تثبیت کننده و یکدست کننده نیز می باشد.

با توجه به مصرف زیاد شرکت های تولید کننده رنگ و رزین و شناسایی نیاز های این شرکت ها ما به شما سی ام سی هایی با ویسکوزینه بین 1000 تا 3500 cp را پیشنهاد میکنیم.

پرفروش ترین سی ام سی های صنعتی برای مصرف رنگ و رزین شامل:

• سی ام سی صنعتی والتکس 1000 برند سانتسو محصول کشور ژاپن
• سی ام سی صنعتی کمفیکس 9000 برند کمفیکس محصول کشور ترکیه
• سی ام سی صنعتی کمفیکس پریمیوم برند کمفیکس محصول کشور ترکیه
• سی ام سی صنعتی سانتسو برند سانتسو محصول کشور ژاپن

صنعت شوینده ها و صابون

از ویژگی های منحصر به فرد سی ام سی (cmc) این است که افزاش مقدار کمی از آن به شوینده ها موجب معلق ماندن چرک جدا شده می گردد و دارای حداکثر قدرت حل کردن چرک و چربی می باشد.

این ماده حد فاصل تار و پود پارچه را پر می کند و اجازه نمی دهد چرک در لا به لای آن جای گیرد و به اصطلاح از چرگ مردگی جلوگیری می کند و از همه مهم تر اینکه می تواند امولسیون صابون و یا محلول را غلظت داده و ساختار آن را تثبیت بخشد و نیز تعلیق ساز ذرات و خاک بوده و به پوست آسیبی نمی رساند.

صنعت کاغذ سازی و مقوا

این ماده در پروسه کاغذ سازی، مقاومت در برابر ساییدگی و یکنواختی سطح و ویژگی ضد شکنندگی،قدرت کشش و سختی کاغذ را بالا می برد. تشکیل دهنده لایه چسبنده، غلظت بخش، باعث افزایش استحکام، عامل بهبودی سطح و جلای آن بوده و نیز انعطاف سطح در برابر تاشدگی را بهبود می بخشد.

در ساخت مقوای چین دار به عنوان عامل کنترل کننده ویسکوزیته، تثبیت کننده برای خمیرهای نشاسته ای و چسب آن قابل استفاده می باشد.

صنعت کاشی و سرامیک

در صنایع کاشی و سرامیک نوعی تثبیت کننده، نگهدارنده و جذب کننده آب، تشکیل دهنده لایه و لعاب، غظلت دهنده و تثبیت کننده برای حلال ها جهت بهسازی استحتکام قطعه قالب شده می باشد.

همچنین می تواند به عنوان غلظت دهنده در قالب های کوزه گری استفاده شود تا محصولات زیبا و بدون هیچگونه ترک و حباب و عیب گردند. همچنین قدرت چسبندگی را افزایش داده و باعث شکل پذیری آسان تر و افزایش استحکام آن تا 2 یا 3 برابر می شود. افزودن این ماده قدرت پخش شوندگی لعاب را بهبود می بخشد و نیز باعث استحکام چسبندگی بین لعاب و سرامیک می گردد.

صنعت حفاری چاه های نفت

این ماده به عنوان عامل مهمی در بهبود کیفیت گل های حفاری مورد استفاده قرار می گیرد. از سی ام سی های با ویسکوزیته بالا برای افزایش غلظت و از سی ام سی های با ویسکوزیته پایین به عنوان عاملی در کاهش ضایعات فیلتراسیون محلول حاصل حفاری نقت استفاده می شود. کنترل کننده اتلاف مایع، جاذب و نگهدارنده آب، عامل درزگیری دیواره چاه، تعلیق ساز خاک و نیز همچنین افزایش غلظت روان کننده می باشد.

تخته های چند لایه

تعلیق ساز ذرات، باعث افزایش استحکام، غلظت دهنده، تثبیت کننده، مقاوم در برابر گرما، روان ساز و یکدست کننده می باشد.

الکترود های جوش کاری

 تشکیل دنده لایه، استحکام بخش، غلظت دهنده، روان ساز و یکدست کننده می باشد و باعث افزایش و بهبود الکترود ها هم از نظر مقاومت و هم از نظر بازدهی می شود.

صنعت چرم

به عنوان پرپشت کننده، بهبود دهنده سطح و جلا، محافظ بافت چرم های مصنوعی و بهبود استحکام آن مورد استفاده قرار می گیرد.

صنعت فرش و موکت

مهمترین کاربرد آن در این صنعت جهت آهارزنی با توجه به ویژگی هایی نظیر روان کنندگی و پر کردن فضا های خالی بین تار پود مورد استفاده قرار می گیرد.

صنعت چسب

این ماده به علت خاصیت تشکیل فیلم و کشش سطحی خوب، به عوان یک چسب در چسب کاغذ دیواری، چسب خمیر کاغذ، چسب کاغذ سمباده، چسب چرم و غیره به کار می رود.

صنعت سموم و آفت کش ها

مهمترین ویژگی استفاده از این ماده در صنعت سموم و آفت کش ها قابلیت تعلیق سازی و همچنین افزایش ویسکوزیته و چسبندگی می باشد.